Cảm biến báo cháy là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Cảm biến báo cháy, gồm còi và cảm biến nhiệt, là giải pháp hiệu quả giúp phát hiện sớm các nguy cơ cháy nổ, bảo vệ an toàn cho gia đình và tài sản. Việc chọn đúng loại cảm biến và lắp đặt hợp lý sẽ giúp bạn yên tâm, phòng tránh hiệu quả các sự cố cháy nổ. Hãy cùng Thietbi114 tìm hiểu về cảm biến báo cháy qua bài viết dưới đây nhé!

Cảm biến báo cháy là gì?

Cảm biến báo cháy là thiết bị phát hiện sớm các dấu hiệu cháy, đặc biệt là khói, để đưa ra cảnh báo kịp thời. Khi cảm biến phát hiện nồng độ khói vượt ngưỡng an toàn, nó sẽ kích hoạt báo động và truyền tín hiệu đến bộ điều khiển trung tâm hoặc gửi cảnh báo trực tiếp đến điện thoại của bạn, giúp bạn nhanh chóng phát hiện và xử lý các tình huống nguy hiểm.

Hiện nay, cảm biến nhiệt báo cháy được sử dụng rộng rãi trong các hộ gia đình, khu dân cư và nơi công cộng nhờ thiết kế nhỏ gọn, giá thành hợp lý và độ nhạy cao. Việc trang bị cảm biến báo cháy sẽ mang lại sự an tâm, bảo vệ an toàn cho gia đình bạn khỏi nguy cơ cháy nổ.

Tại sao cảm biến khói báo cháy lại quan trọng?

Việc lắp đặt cảm biến khói trong gia đình giúp bạn phát hiện sớm những dấu hiệu nguy hiểm, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời. Cảm biến khói đóng vai trò như “vệ sĩ thầm lặng,” giúp bạn phát hiện các nguy cơ hỏa hoạn ngay từ khi chúng vừa xuất hiện.

Khi bạn trang bị cảm biến khói, hiệu quả phòng chống cháy nổ sẽ được nâng cao đáng kể. Nếu không có thiết bị này, khả năng phát hiện cháy sớm là rất thấp, và khi đám cháy lan rộng, việc dập tắt lửa và cứu thoát sẽ trở nên khó khăn hơn nhiều. Cảm biến khói không chỉ phát tín hiệu cảnh báo trực tiếp trong nhà mà còn có thể gửi thông báo đến điện thoại hoặc thiết bị thông minh của bạn. Nhờ đó, dù bạn đang ở bất kỳ đâu, bạn vẫn có thể kịp thời nắm bắt tình hình và bảo vệ an toàn cho gia đình.

Ngoài ra, cảm biến khói giúp bạn phòng tránh các rủi ro về sức khỏe và tài sản khi phát hiện sớm đám cháy, giúp ngăn chặn cháy lan và khí độc gây ngạt thở. Lắp đặt cảm biến khói trong nhà là giải pháp an toàn giúp bạn yên tâm và bảo vệ tối ưu cho tổ ấm của mình.

Cảm biến báo cháy là thiết bị phát hiện sớm các dấu hiệu cháy

Phân loại cảm biến báo cháy

Cảm biến báo cháy hiện nay được phân thành nhiều loại, dựa trên nguyên lý hoạt động và hình thức kết nối. Mỗi loại cảm biến nhiệt báo cháy đều có ưu nhược điểm riêng, phù hợp với từng môi trường và nhu cầu sử dụng khác nhau.

Phân loại theo nguyên lý hoạt động

Cảm biến khói Ion hóa: Loại cảm biến này sử dụng các chất đồng vị phóng xạ để tạo ra ion trong không khí. Khi có khói xâm nhập vào buồng ion hóa, dòng điện giữa hai cực sẽ giảm, kích hoạt cảm biến phát tín hiệu báo động. 

Ưu điểm của cảm biến khói Ion hóa là giá thành rẻ và khả năng phát hiện tốt các đám cháy nhanh, ít khói. Tuy nhiên, loại này có thể gây báo động nhầm do quá nhạy và không thân thiện với môi trường do sử dụng chất phóng xạ.

Cảm biến khói quang điện: Cảm biến khói quang điện sử dụng chùm ánh sáng và tế bào quang điện để phát hiện khói. Khi khói xâm nhập vào buồng quang học, ánh sáng bị phân tán, kích hoạt báo động. 

Ưu điểm của cảm biến khói quang điện là khả năng phát hiện tốt trong điều kiện khói dày đặc, độ bền cao, an toàn khi sử dụng và ít xảy ra báo động sai. Tuy nhiên, thiết bị cần nhiều điện năng và nhạy với bụi, nên cần vệ sinh thường xuyên.

Phân loại theo hình thức kết nối

Cảm biến khói có dây: Loại cảm biến này sử dụng nguồn điện trực tiếp từ hệ thống điện của ngôi nhà và kết nối với trung tâm điều khiển qua dây dẫn. 

Ưu điểm của cảm biến khói có dây là độ ổn định cao, giá thành hợp lý và độ bền cao (lên đến 10 năm). Tuy nhiên, lắp đặt loại này khá phức tạp, tiêu tốn nhiều điện năng và bạn cần vệ sinh thường xuyên để tránh báo động nhầm, ảnh hưởng đến thẩm mỹ căn nhà.

Cảm biến khói không dây: Sử dụng năng lượng từ pin và truyền tín hiệu qua sóng điện tử như Zigbee, Wifi, cảm biến khói không dây dễ dàng lắp đặt và phù hợp cho báo cháy điện thoại, hệ thống PCCC nhà dân, căn hộ hay cửa hàng. 

Ưu điểm là lắp đặt nhanh chóng và không làm ảnh hưởng đến kiến trúc ngôi nhà. Tuy nhiên, cảm biến khói không dây có giá thành cao hơn, đôi khi tín hiệu không ổn định và cần thay pin định kỳ để duy trì hoạt động.

Mỗi loại cảm biến báo cháy đều có ưu điểm và hạn chế riêng, tùy vào nhu cầu và không gian sử dụng mà bạn có thể lựa chọn loại phù hợp để bảo vệ an toàn cho ngôi nhà và tài sản của mình.

Mỗi loại cảm biến báo cháy đều có ưu điểm và hạn chế riêng

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của cảm biến khói báo cháy

Cảm biến khói báo cháy hiện đại thường được làm từ chất liệu nhựa và các linh kiện vi mạch điện tử. Thường được sử dụng để lắp đặt hệ thống báo cháy gia đình, chung cư, nhà cao tầng,

Cấu tạo của cảm biến khói báo cháy

Các bộ phận chính của thiết bị bao gồm:

• Đầu báo khói: Là nơi phát hiện khói và tạo ra tín hiệu cảnh báo khi phát hiện nồng độ khói tăng bất thường.
• Còi báo khói: Phát ra âm thanh báo động để cảnh báo mọi người xung quanh khi có nguy cơ cháy nổ.
• Đèn LED báo hiệu: Đèn LED giúp bạn nhận biết tình trạng của cảm biến, báo hiệu khi có khói hoặc khi cần kiểm tra thiết bị.
• Nắp bảo vệ pin: Bảo vệ pin và giúp bạn dễ dàng thay pin khi cần thiết.
• Khóa chống cạy: Bảo vệ cảm biến khói khỏi việc bị tháo gỡ hoặc cạy mở không mong muốn.

Với thiết kế nhỏ gọn, cảm biến khói báo cháy không chỉ dễ lắp đặt mà còn giữ tính thẩm mỹ, không gây ảnh hưởng đến không gian ngôi nhà của bạn.

Nguyên lý hoạt động của cảm biến khói báo cháy

Cảm biến khói báo cháy có khả năng nhận biết và phát hiện mật độ khói bất thường, từ đó phát cảnh báo nguy hiểm. Các cảm biến khói khác nhau sẽ có nguyên lý hoạt động riêng, phổ biến gồm:

Nguyên lý của cảm biến khói Ion hóa

Thiết bị này sử dụng đồng vị phóng xạ để tạo ra các ion trong không khí. Khi có khói xâm nhập vào buồng ion hóa, các phần tử khói kết hợp với các ion làm suy giảm điện áp giữa các cực, giúp bạn phát hiện sự bất thường. Khi dòng điện giảm xuống dưới ngưỡng an toàn, cảm biến sẽ phát ra tín hiệu cảnh báo và gửi tín hiệu đến trung tâm báo cháy.

Nguyên lý của cảm biến khói quang điện

Cảm biến khói quang điện sử dụng chùm ánh sáng và tế bào quang điện để theo dõi sự xuất hiện của các hạt khói. Khi khói đi vào buồng quang học, ánh sáng bị phân tán, gây ra sự thay đổi điện áp và kích hoạt còi báo động cùng đèn LED. Loại cảm biến này giúp bạn phát hiện các đám cháy có khói dày đặc, phù hợp với nhiều không gian công cộng như hội trường, khán phòng.

Nguyên lý của cảm biến khói không dây

Hoạt động bằng pin và không cần dây kết nối, cảm biến khói không dây truyền tín hiệu cảnh báo qua sóng vô tuyến hoặc Wi-Fi. Sau khi phát hiện khói, cảm biến sẽ ngay lập tức phát ra âm thanh báo động và gửi tín hiệu không dây đến trung tâm điều khiển hoặc bộ đầu dò chính. Điều này cho phép bạn dễ dàng lắp đặt và di chuyển thiết bị khi cần thiết.

Nguyên lý của cảm biến khói có dây

Cảm biến khói có dây hoạt động tương tự cảm biến không dây, nhưng được kết nối trực tiếp với hệ thống điện và trung tâm điều khiển thông qua dây dẫn. Các đầu báo khói có dây thường chạy dây sau tường hoặc trần nhà, đảm bảo nguồn điện ổn định. Khi có khói, cảm biến sẽ phát tín hiệu qua hệ thống dây, giúp bạn nhận biết tình trạng khẩn cấp một cách kịp thời.

Cảm biến báo cháy là thành phần không thể thiếu của hệ thống báo cháy trong khách sạn. Chúng hoạt động liên tục, giám sát và gửi tín hiệu cảnh báo đến trung tâm điều khiển khi có sự cố. Việc bảo trì và kiểm tra định kỳ các cảm biến này là vô cùng quan trọng, đảm bảo hệ thống báo cháy trong khách sạn luôn trong trạng thái sẵn sàng.

Cảm biến khói báo cháy có khả năng nhận biết và phát hiện mật độ khói bất thường

Lưu ý khi sử dụng cảm biến nhiệt báo cháy

Dưới đây là một vài lưu ý khi sử dụng cảm biến nhiệt báo cháy

• Chọn loại cảm biến nhiệt phù hợp: Mỗi loại cảm biến nhiệt có ưu và nhược điểm riêng, do đó bạn nên hỏi tư vấn từ nhà cung cấp để lựa chọn loại cảm biến phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng. Điều này sẽ giúp đảm bảo thiết bị hoạt động hiệu quả trong không gian cụ thể của ngôi nhà hoặc văn phòng.
• Lắp đặt cảm biến nhiệt tại vị trí thích hợp: Vị trí lắp đặt cảm biến nhiệt có ảnh hưởng lớn đến hiệu quả hoạt động của thiết bị. Bạn nên đặt cảm biến ở các khu vực dễ xảy ra cháy nổ, chẳng hạn như nhà bếp, phòng chứa thiết bị điện, nhà kho,… Tránh lắp đặt gần các nguồn nhiệt thông thường như bếp, máy sưởi hoặc gần cửa sổ có ánh nắng chiếu vào, vì những vị trí này có thể gây ra báo động giả.
• Kiểm tra và thử nghiệm cảm biến nhiệt: Sau khi lắp đặt, bạn nên thực hiện các thử nghiệm để kiểm tra độ nhạy của cảm biến nhiệt. Việc này có thể được thực hiện bằng cách tạo ra nhiệt độ cao gần cảm biến (nhưng an toàn) để đảm bảo thiết bị nhận diện chính xác sự thay đổi nhiệt và phát cảnh báo kịp thời.
• Kết hợp với các thiết bị báo cháy thông minh khác: Để tối ưu hiệu quả phòng chống cháy nổ, bạn nên kết hợp cảm biến nhiệt với các thiết bị nhà thông minh khác như trung tâm điều khiển, chuông báo động thông minh,… Những thiết bị này sẽ giúp bạn nhận thông báo cảnh báo nhanh chóng và phản ứng kịp thời khi có sự cố.
• Bảo trì và thay thế định kỳ: Cảm biến nhiệt cần được bảo trì định kỳ để đảm bảo hoạt động ổn định và chính xác. Bạn nên vệ sinh thiết bị thường xuyên để tránh bụi bẩn tích tụ và thay mới khi cần thiết, đặc biệt là sau một thời gian dài sử dụng hoặc khi thiết bị có dấu hiệu hao mòn.

Cảm biến khói hay cảm biến nhiệt báo cháy đều đóng vai trò quan trọng

Việc trang bị hệ thống báo cháy gia đình với các cảm biến khói và nhiệt hiện đại là một bước quan trọng để bảo vệ tổ ấm. Các cảm biến này hoạt động liên tục, nhanh chóng phát hiện sự bất thường và gửi tín hiệu cảnh báo. Nhờ đó, bạn có thể kịp thời ứng phó, ngăn chặn nguy cơ cháy nổ lan rộng. Cảm biến khói hay cảm biến nhiệt báo cháy đều đóng vai trò quan trọng trong hệ thống phòng chống cháy nổ. Những loại cảm biến này sẽ mang đến giải pháp bảo vệ an toàn toàn diện cho ngôi nhà của bạn, giúp phát hiện và xử lý nguy cơ cháy nổ một cách nhanh chóng và hiệu quả.